Bożena Porzyńska — na pięciolinii życia

Monografia Barbary Forysiewicz stanowi artystyczną biografię tytułowej bohaterki, zdecydowanie jednak przekracza zwykły wymiar biograficzny. Skomplikowana ścieżka kariery śpiewaczki oraz sposób jej usytuowania w okolicznościach określonych przez stosunki rodzinne i fakty historyczne pozwoliły nie tylko na scharakteryzowanie zależności między indywidualną biografią i jej społecznym otoczeniem, lecz także na przedstawienie – niejako w soczewce – stosunków interpersonalnych oraz powiązań instytucjonalnych, kształtujących ważny wymiar polskiej kultury muzycznej.

Jako monografia biograficzna książka ta nie wyczerpuje się w rekonstrukcji wydarzeń, ale przede wszystkim przynosi świadectwo doświadczenia biograficznego zogniskowanego wokół jednej osoby: pogłębioną, osobistą relację o tym, jak pojedyncza osoba doświadcza sztuki w konkretnym kontekście społecznym, jak wizja twórczości, przekonania religijne i społeczne ścierają się z grą relacji interpersonalnych, jak anonimowa zwykle siła instytucji i już nieanonimowy splot czyichś decyzji i postaw tworzą warunki, z którymi trzeba sobie radzić na gruncie artystycznym i osobistym. Nie chodzi więc tylko o rekonstrukcję „społecznej warstwy kultury muzycznej” – by użyć precyzyjnego określenia z zakresu antropologii muzyki – ale w pierwszym rzędzie o to, jak warstwa ta staje się przedmiotem doświadczenia unikalnej jednostki i jak jednostka wobec tego doświadczenia się formuje.

Z recenzji dr. hab. Krzysztofa Moraczewskiego, prof. UAM