Spory sędziowskie. Zdania odrębne w polskich sądach

Sędziowskie votum separatum bywa traktowane jako wyraz nonkonformistycznego sprzeciwu. Autor proponuje nieco inną perspektywę, skupiającą uwagę na sędziowskim sporze poprzedzającym złożenie zdania odrębnego. Przedmiotem zainteresowania pracy jest zarówno etap podejmowania sędziowskich decyzji, jak i ich uzasadnienia. Przegłosowany sędzia nie zawsze składa zdanie odrębne. Czym innym są przyczyny różnicy zdań między członkami składu orzekającego i powody złożenia zdania odrębnego. Biorąc to pod uwagę, podjęto w pracy próbę opisania roli uczestników narady, ich uczuć, motywacji czy strategii, z jakimi votum separatum bywa składane. Drugim kluczowym przedmiotem badania są pisemne uzasadnienia zarówno orzeczenia, jak i kwestionującego je zdania odrębnego. Uzasadnienia są analizowane pod kątem wskazania tych fragmentów, które umożliwiają skonstruowanie zachodzącej opozycji aksjologicznej lub interpretacyjnej między stanowiskiem większości składu a zdaniem odrębnym. Dokonane ustalenia stanowią podstawę przedstawienia strukturalnych elementów sędziowskiego sporu. W przekroju całej pracy zdania odrębne jawią się jako przykład „sporów w rodzinie”, stanowiąc przejaw rzeczywistego dialogu konstytuującego sędziowską wspólnotę interpretacyjną.