Prezentowana antologia opatrzona tytułem-cytatem W czasie zatrzymane, zaczerpniętym z twórczości Zbigniewa Żakiewicza (1933–2010), stanowi wybór 161 szkiców literackich pióra tego wybitnego pisarza, historyka literatury i jej krytyka, rusycysty, wieloletniego pracownika Uniwersytetu Gdańskiego, które dotychczas istniały w rozproszeniu. Pierwotnie zostały one zamieszczone w latach 1989–2008, jeden z nich zaś tylko w 1977 roku, na łamach znanych polskich periodyków, głównie takich jak „Gwiazda Morza. Gdański Dwutygodnik Katolicki” oraz „Kwartalnik Artystyczny: Kujawy i Pomorze”. Pojedyncze teksty ukazywały się w miesięcznikach katolicko-społecznych: „Nasza Rodzina” i „Recogito: Pismo Regii Francuskiej Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego”, miesięczniku literackim „Teksty Drugie”, a także w poczytnych dziennikach regionalnych: „Dziennik Bałtycki” oraz „Gazeta Morska”. Szkice Żakiewicza wychodziły w ramach słynnych cykli dotykających złożonej problematyki filozoficzno-teologicznej, moralno-społecznej, kulturalno-artystycznej oraz tożsamościowo-autobiograficznej i noszących wymowne tytuły: Z dziennika, Półgłosem, Dziennik intymny mego N.N. oraz Ujrzane, w czasie zatrzymane.
Szkice Żakiewicza to żywa, barwna, plastyczna i prześwietna kronika życia kulturalnego Wybrzeża, na którą składają się reminiscencje, dywagacje, wspomnienia, diatryby, rzeczowe recenzje teatralne i literackie, a także przejmujące nekrologi. Pisarz ukazał bogaty wachlarz zjawisk świadczących o duchowym bogactwie życia mieszkańców Wybrzeża.
Antologia Żakiewiczowskich małych form jest poprzedzona refleksyjnym wprowadzeniem-szkicem Miś smorgończyk – Mistrz z Mołodeczna, napisanym przez prof. Ninę Taylor-Terlecką z Uniwersytetu w Oxfordzie. Wyboru tekstów do Antologii dokonał syn pisarza, gdański historyk Maciej Żakiewicz, do druku zaś teksty przygotowała Katarzyna Wojan.
Ze wstępu
