Kościół św. Andrzeja w Barczewie

Kościół św. Andrzeja w Barczewie jest jedyną zachowaną świątynią klasztorną na Warmii, której początki sięgają średniowiecza. Porzucone przez franciszkanów w połowie XVI w. założenie klasztorne zostało odbudowane staraniem kardynała Andrzeja Batorego, bratanka króla Stefana, i przekazane bernardynom. Batory zaczął wznosić unikalną centralną kaplicę grobową, w której umieścił podwójny cenotaf dłuta Willema van den Blocke. Kolejne przebudowy zatarły jednak architekturę ówczesnego założenia.

W niniejszej książce Piotr Samól śledzi losy zespołu franciszkańskiego i chronologię jego przekształceń, poczynając od problematyki fundacji klasztorów na Warmii, a kończąc na omówieniu kompleksowych prac konserwatorskich prowadzonych w latach 2018–2022, w których brał udział. Ponieważ podstawowym źródłem do poznania dziejów zabytku jest jego autentyczna substancja, autor łączy warsztaty architekta i historyka – korzystając z wyników prowadzonych przez siebie badań terenowych i kwerend archiwalnych. Pracę uzupełnia próba analizy zmieniającej się w czasie architektury kościoła św. Andrzeja w ujęciu porównawczym. W efekcie autor znacząco poszerza wiedzę na temat budownictwa zakonnego w Prusach Królewskich oraz wskazuje, jak istotne są badania podstawowe (architektoniczne, archeologiczne, konserwatorskie, historyczne) zarówno dla poznawania dziejów poszczególnych obiektów, jak i syntezowania wiedzy o zjawiskach artystycznych.